Bonne Arrivé de Toba, Namanegé', Alles komt goed in het Moré

Coproduktie van Adama en Floor

Dagverslag van 15 november

Als wij door de dorpen rijden ontvangen we spontaan verschillende wensen: Bonne Courage, Bonne Route en Bonne Arrivé, een goede aankomst.

De laatste dagen steeg de spanning in het peloton. Adama werd vaak gebeld op zijn verschillende mobiles of hij belde zelf. Eerst richting Bobo Dioulasso om daar onze aankomst te regelen. Later op weg naar Toba Namanegé, zijn geboortedorp.

En passant signaleerde hij nog een verschil tussen Senegal en Mali in vergelijking met Burkina. Burkina lijkt veel schoner dan de eerste twee landen. Dit bleek uit meerdere observaties. Mij viel op dat de bewegwijzering in Burkina beter was. Maar de meest opvallende observatie is dat je in Burkina geen kadavers van doorgereden beesten langs de weg aantreft. Het is een voorbeeld waar je niet direct op zou komen, maar het is op de dag van dit schrijven offerfeest dus het kan wel. Als in Burkina bij voorbeeld een koe wordt aangereden (en dat kan met enorme overstekende kuddes) dan wordt het dier gekeurd en omdat het niet halal geslacht is, wordt het vlees verdeeld onder de vertegenwoordigers van de andere religies in Burkina. In Senegal en Mali leek het dat het dode beest gewoon maar langs de kant van de weg. Dit voorbeeld bracht bij mij de herinnering boven van het verschijnsel noodslacht. Als vroeger een koe door de bliksem was getroffen, had je noodslacht en dat werd met de ratel inhet dorp bekend gemaakt.

Wij moeten ons beperken.

Bobo is een dynamische stad met een nog dynamischer markt in het centrum. Er was een deel dat de schoonheid van Burkina weer een beetje deed dalen. Daar werden we rondgeleid langs varkens, vissen en een vuilnishoop. Maar als een echte emigrant investeert Adama in het land van herkomst. Hij kmocht een stuk land, ommuurde het terrein en bouwde er een groot huis met zeven gastenverblijven. Alleen Bobo is zo snel in ontwikkeling dat hij één jaar na het verwerven van dit object het door de snelle expansie van Bobo helemaal niet meer kon vinden. Er was inmiddels op een markante plaats een hotel gebouwd , zodat het vorige orientatiepunt, een moskee, helemaal uit de zichtlijn was geraakt.

Eenmaal gevonden inspecteerde hij als een echte bouwmeester de vorderingen van het project. Hij is kritisch. Een stukje PVC buis had volgens hem koper moeten zijn en moest snel worden vervangen. Als het gebouw eenmaal klaar is, kunnen de familieleden uit Toba, die in Bobo moeten zijn voor studie, daar de eerste tijd wonen. Ook als Adama zelf in Burkina is, zal hij daar verblijf houden.

Nog een observatie. Adama spreekt de taal en hoort vaakl de verbazing van de mensen die de fietsers naar leeftijd schatten. Als hij dan vertelt dat de gemiddelde leeftijd zestig jaar is, stijgt de verbazing tot grote hoogte.

Soms gaat de verbazing nog verder. Dan vragen zowel mannen als vrouwen van het dorp of de fietsers allemaal getrouwd zijn , want ze hebben wel belangstelling voor deze sterke figuren, mannen zowel als vrouwen. Adama haast zich dan om te zeggen dat ze allemaal getrouwd zijn en dat hij de gids is. Dan keert de rust weer. Ze snappen vaak vanzelf dat hij oorspronkelijk uit Burkina komt, want fietsen en Burkina is de meest voor de hand liggende combinatie.

Terug naar de Bonne Arrivé. Vanaf Toma gingen we over gingen we over gravel richting Toba. Voor het laatste stuk werden we opgewacht door de groep jonge mannen. Die gidsten ons verder luid claxonnerend op de brommers. Er waren echte mecaniciens bij, die al rijdend hun eraf gelopen ketting er weer om wisten te krijgen. Maar goed. Vrouwen kwamen van het veld aangesneld met hun onafscheidelijke babies op hun rug gebonden. Mannen lieten ter plekke hun werd uit hun handen vallen en liepen snel naar de weg waar we lansg kwamen. In een boch stond een groep trommelaars en dansers ons te verwelkomen, maar we waren er nog steeds nioet. Nog verder over de smalle weg die bij tijden het karakter van eebn geitenpad aangenomen had. Achter een volgende bocht stonden weer mensen te applaudiseren of te zingen. Het leek op de aankomst van een etappe van de Tour de Faso. Na nog een bocht met heel veel schoolkinderen en toen waren we er. Bij de onderwijzerswoning werden we welkom geheten door le chef de village, het dorpshoofd, een broer van Adama en nog enkele notabalen.

Daarna meldden de dansers zich weer, la troupe de Toba. Zes mannen met stroken rokken over hun gewone kleren leidden de initiatiedans. Vrouwen gaven respons met zwarte wit geschilderde stokken in de hand.Enkelen van onze dames waagden een dansje mee in de kring. Er was een man met een stok die ervoor zorgde dat de cirkel groot genoeg was Het ritme bleef intens, De mannen voerden het tempo op. Een eenvoudige gezang werd steeds herhaald. Heel sympathiek werd er water uitgedeeld aan de zangers en aan de dansers. Ook de op de rug gebonden babies kregen een slokje.

Meerdere mensen konden gewoon vanwege de emoties niet uit hun woorden komen. Hun oud-plaatsgenoot met een hele groep blanken op de fiets uit Nederland. Ze uitten wel woorden van dank en bewondering maar werden al snel overspoeld door hun emoties.

In de verte stond de school met fris blauw geverfde ramen gewoon te pronken. Voor ons was nu het eerste doel bereikt. Het welkomstfeest duurde nog tot in de kleine uurtjes. Een paar hebben de dansvloer nog eer aangedaan,maar nog later belde Adama vanuit zijn tent zijn broer uit bed om te vragen of hij er voor kon zorgen dat de muziek zou stoppen.

Moe maar voldaan zocht ik diep in de nacht mijn tent op. Ik wilde mijn fiets tegen de boom naast mijn tent zetten want ik heb geen standaard. Mijn voorband was even uitgeblust van alle acties als ik. Morgen ben ík de mecanicien.

Adama en Floor